Przejdź do zawartości

Dajr Jasin

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dajr Jasin
‏دير ياسين‎
Ilustracja
Dajr Jasin, lata 30. XX wieku
Państwo

 Mandat Palestyny

Dystrykt

Dystrykt Jerozolimy

Wysokość

780 m n.p.m.

Populacja (1945)
• liczba ludności


610

Data zniszczenia

9 kwietnia 1948

Powód zniszczenia

atak bojówek Irgun i Lechi

Obecnie

Giwat Sza’ul, Har Nof

Położenie na mapie Mandatu Palestyny
Mapa konturowa Mandatu Palestyny, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dajr Jasin”
Ziemia31°47′08,5″N 35°10′40,7″E/31,785694 35,177972
Strona internetowa

Dajr Jasin (arab. دير ياسين) – nieistniejąca już palestyńska wieś, która była położona w Dystrykcie Jerozolimy w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny, po ataku sił żydowskich organizacji paramilitarnych Irgun i Lechi w dniu 9 kwietnia 1948 roku. Doszło wówczas do masakry w Dajr Jasin.

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Dajr Jasin leżała na wschodnich zboczach wzgórza o wysokości 800 metrów n.p.m. w Górach Judzkich, w odległości 5 km na zachód od Jerozolimy. Według danych z 1945 roku do wsi należały ziemie o powierzchni 285,7 ha. We wsi mieszkało wówczas 610 osób[1].


Własność gruntów Powierzchnia gruntów [ha]
Arabowie 270,1
Żydzi 15,3
publiczne 0,4
Razem 285,7
Rodzaj użytkowanych gruntów Powierzchnia arabska [ha] Powierzchnia żydowska [ha]
uprawy oliwek 20 0
uprawy zbóż 75,6 11
nieużytki 193,6 4,3
zabudowane 1,2 0


Historia

[edytuj | edytuj kod]

Dajr Jasin została zidentyfikowana jako jedna z wiosek będących w XII wieku lennem Bazyliki Grobu Świętego w Jerozolimie[2]. W wyniku I wojny światowej, w 1918 roku cała Palestyna przeszła pod panowanie Brytyjczyków, którzy utworzyli Mandat Palestyny. W okresie panowania Brytyjczyków Dajr Jasin była małą wsią, która rozwijała się na przedmieściach Zachodniej Jerozolimy, w sąsiedztwie żydowskich osiedli Moca, Beit ha-Kerem, Giwat Sza’ul i Jefeh Nof. Od miasta oddzielała ją dolina obsadzona sadami fig, migdałów i oliwek[1].



Przyjęta 29 listopada 1947 roku Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181 zakładała podział Palestyny na dwa państwa: żydowskie i arabskie. Plan podziału przyznawał obszar wioski Dajr Jasin międzynarodowej strefie obejmującej Jerozolimę i Betlejem. Strefa międzynarodowa (Jerusalem Corpus Separatum) miała pozostawać poza granicami obu państw i być zarządzana przez Narody Zjednoczone, które stawały się gwarantem bezpieczeństwa wszystkich świętych miejsc chrześcijaństwa, islamu i judaizmu w obu miastach[3][4]. Żydzi zaakceptowali plan podziału[potrzebny przypis], jednak Arabowie odmówili co doprowadziło dzień później do wybuchu wojny domowej w Mandacie Palestyny. Mieszkańcy Dajr Jasin starali się zachować rozejm z sąsiednimi osiedlami żydowskimi. Pomimo to, w dniu 9 kwietnia 1948 roku żydowskie organizacje paramilitarne Irgun i Lechi zaatakowały wieś. Doszło wówczas do masakry w Dajr Jasin, w której zginęło 107 muzułmanów (11 z nich było uzbrojonych), a 12 zostało rannych[5]. 25 mieszkańców zostało rozstrzelanych po bitwie, a ich zwłoki wrzucono do kamieniołomu[6]. Pozostali uciekli lub zostali wypędzeni ze wsi przez żydowskich bojowników. Większość budynków wyburzono[1].

Miejsce obecnie

[edytuj | edytuj kod]

W 1949 roku na miejscu wyburzonej wioski religijni Żydzi utworzyli w 1949 roku osadę Giwat Sza’ul Bet, którą później przyłączono do jerozolimskiej dzielnicy Giwat Sza’ul. W 1980 roku pozostałe jeszcze ruiny wyrównano z ziemią, aby w ten sposób umożliwić budowę nowych domów[7].

Wiele domów wsi wciąż stoi na wzgórzu i zostały włączone do izraelskiego szpitala dla umysłowo chorych, który powstał na tym miejscu. Niektóre domy stojące poza ogrodzeniem terenu szpitala, są wykorzystywane do celów mieszkaniowych i komercyjnych, lub jako magazyny. Poza ogrodzeniem rosną drzewa - chleb świętojański, drzewa migdałowe i drzewa oliwne. Kilka studni znajduje się na południowo-zachodnim skraju terenu. Stary cmentarz wiejski jest w południowo-wschodniej części terenu, jest zaniedbany i zagrożony przez budowę autostrady, która jest budowana przy wzgórzu wiejskim. Jeden wysoki cyprys stoi na środku cmentarza.

Palestyński historyk Walid Chalidi, tak opisał pozostałości wioski[1]:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Welcome To Dayr Yasin. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2014-10-16]. (ang.).
  2. Kitchener 1883 ↓, s. 11.
  3. United Nations General Assembly Resolution 181. [w:] The Avalon Project – Yale Law School [on-line]. [dostęp 2014-10-16]. (ang.).
  4. Oficjalna mapa podziału Palestyny opracowana przez UNSCOP. [w:] United Nations [on-line]. 1948. [dostęp 2014-10-16]. (ang.).
  5. Kananah 1988 ↓, s. 5, 57.
  6. Gelber 2006 ↓, s. 312.
  7. Chomsky 1983 ↓, s. 166.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]